Blog


Augustus 2020

In april laatstleden schreef ik dat de epidemie door het coronavirus zijn intrede had gedaan in Congo en men voor het ergste vreesde gezien de klassieke hygiënische maatregelen en de social distancing moeilijk haalbaar zijn in de Congolese context, in het bijzonder in de grootsteden. De catastrofe is er niet gekomen, noch in Congo, noch in de meeste landen van Sub-Sahara Afrika. Alleen Zuid-Afrika kende/kent een zware epidemie, maar dit land is niet echt te vergelijken met de andere gezien de levensstandaard er globaal hoger is, er veel meer “co-morbiditeit” aanwezig is (diabetes, hypertensie, obesitas, alcoholisme, aids..), er meer mensen op leeftijd leven en het in Zuid-Afrika winter was als de epidemie echt uitbrak. Een aantal hypothesen werden vooropgesteld om het geringe aantal COVID-19 gevallen (deze die de ziekte klinisch doormaken) en sterftegevallen elders in Afrika te verklaren: het groot aantal kinderen en het gering aantal ouderlingen, het leven buiten eerder dan binnen, een veel lager percentage van de bevolking levend met co-morbiditeit (al nemen deze “beschavingsziekten er wel toe), de mogelijke (kruis)bescherming door vaccinaties die hier niet worden toegediend of door bepaalde tropische ziekten… Wellicht weten we hierover later meer; intensief onderzoek is aan de gang.

Er wordt gezegd dat de statistieken over het aantal besmettingen en complicaties onbetrouwbaar zijn, en wellicht is dat deels juist, maar dan zou men op zijn minst een overrompeling van de ziekenhuizen en mortuaria verwachten, en dat blijkt absoluut niet het geval te zijn. De hoop is dat de toestand stabiel blijft; trouwens ook in Zuid-Oost Azië en grote delen van India zijn er weinig klinische gevallen en overlijdens door Covid-19.

In Congo werden snel een reeks maatregelen genomen die vergelijkbaar zijn met hetgeen in de westerse landen was ingevoerd en wellicht hebben deze wel resultaten geboekt en vooral vermeden dat de infectie zich over het ganse grondgebied zou verspreiden; het personenverkeer van de grootsteden naar het binnenland werd onmiddellijk beteugeld, vooral het luchtverkeer. Een groot deel van de provincies hebben nog geen enkel bekend geval en dit is onder meer het geval in de Sankuru, waar Katako-Kombe ligt.

We vernemen dat in Katako-Kombe de organisatie van de gezondheidszorg relatief normaal verlopen is de laatste maanden.

Enkele vaccins en medicamenten kwamen met vertraging toe omwille van restricties op vrachtverkeer. Gelukkig konden de meeste programma’s (ondervoeding, malaria, aids, tuberculose, de meeste vaccinaties, de opvolging van kinderen en zwangeren..) en de normale activiteiten in het ziekenhuis doorgaan, omdat het nodige materiaal voor de epidemie ter plaatse was. Ook de bouwwerken liepen door en er was voldoende brandstof voor de voertuigen in stock. Een meevaller was de hervatting van de activiteiten van de Amerikaanse ontwikkelingssamenwerking (USAID via de ngo Prosani), na twee jaar afwezigheid in de streek, met onder meer de aanvoer van heel wat essentiële medicatie.

De hoofdgeneesheer van de gezondheidszone (médecin Chef de Zone de santé), dokter Raphaël Lola, bleef nagenoeg vier maanden geblokkeerd in Kinshasa nadat de lock down er werd ingevoerd de dag dat hij een terugvlucht diende te nemen na het volgen van een seminarie van Memisa in de hoofdstad. Hij heeft heel wat van op afstand kunnen regelen, onder meer dank zij de medewerking van de Memisamedewerkers in Kinshasa en een vlotte gsm-en internetverbinding. Hij nam recent de eerste vlucht naar de Sankuru, eens de maatregelen werden versoepeld.

Zoals in april gemeld werden een aantal maatregelen genomen in de gezondheidszone om paraat te staan mocht de epidemie toch overwaaien. Het gaat grotendeels om vormingen over hygiëne aan de gezondheidswerkers en de bevolking, die ten allen tijde nuttig zijn, en om medicatie die voor andere aandoeningen nuttig kunnen gebruikt worden.

Als alles meevalt zal corona niet al te zware repercussies kennen op het project. Alleen is het spijtig dat een missie van Artsen Zonder Vakantie (pediatrie) en een missie van Ziekenhuis voor Ziekenhuis (ism Maria Middelares, Gent) dienden uitgesteld te worden.  En uiteraard gaat de jaarlijke bbq begin september dit jaar niet door, maar reeds heel wat sympathisanten hebben deelgenomen aan het baristamoment in Maria Middelares, een bijdrage gestort op het project of/en het boek van Rik Neirynck over zijn talrijke missies in Katako-Kombe besteld. Dat doet ons team echt veel deugd! We zijn ervan overtuigd dat anderen nog de volgende weken hun voorbeeld zullen volgen.

Yves Kluyskens